کوهنوردی یکی از فعالیتهای محبوب و سودمند است که علاوه بر تأثیرات مثبت بر سلامت جسمانی، به بهبود روحیه و کاهش استرس نیز کمک میکند. اما برای افرادی که به بیماریهای قلبی مبتلا هستند، این فعالیت میتواند با چالشها و خطراتی همراه باشد. قلب به عنوان یک اندام حیاتی، نیازمند مراقبتهای ویژهای است، بهویژه در شرایطی که فشار فیزیکی و تغییرات محیطی مانند کاهش اکسیژن و تغییرات دما وجود دارد. با این حال، با رعایت نکات ایمنی و مشاورههای پزشکی، بیماران قلبی نیز میتوانند از فواید کوهنوردی بهرهمند شوند. در ادامه در مورد فواید کوهنوردی برای قلب و اینکه کوهنوردی برای بیماران قلبی خطر دارد؟ خواهیم پرداخت. همچنین به کوهنوردی بعد از استنت گذاری می پردازیم.
فواید کوهنوردی برای قلب
کوهنوردی به عنوان یک فعالیت هوازی، باعث افزایش ضربان قلب و بهبود جریان خون میشود و منجربه تقویت قلب و عروق می شود.
فعالیتهای هوازی مانند کوهنوردی به کاهش فشار خون کمک می کنند. کاهش فشار خون به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته مغزی کمک میکند.
کوهنوردی منظم میتواند سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش داده و سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. این تغییرات در سطوح کلسترول میتوانند به کاهش خطر تشکیل پلاکهای چربی در عروق و جلوگیری از انسداد عروق کمک کنند.
این ورزش یک فعالیت کالریسوز است که به کاهش وزن کمک می کند. کاهش وزن اضافی فشار روی قلب را کاهش میدهد و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
کوهنوردی در طبیعت و محیطهای باز میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. کاهش استرس نقش مهمی در سلامت قلب دارد، زیرا استرس مزمن میتواند به افزایش فشار خون و مشکلات قلبی منجر شود.
کوهنوردی به طور مداوم عضلات قلب را تمرین میدهد و به مرور زمان استقامت قلبی-عروقی را افزایش میدهد. این موضوع موجب می شود که قلب در طول زمان با کارایی بیشتری کار کند و به جلوگیری از خستگی زودرس کمک کند.
همچنین علاوه بر بهبود سلامت قلب، به تقویت عضلات و افزایش استقامت بدنی نیز کمک میکند. عضلات قویتر و استقامت بالاتر میتوانند به کاهش فشار بر قلب کمک کنند.
افزایش سطح انرژی و بهبود کیفیت خواب از دیگر فواید کوهنوردی هستند که به طور غیرمستقیم به سلامت قلب کمک میکنند. خواب کافی و انرژی بیشتر به عملکرد بهتر قلب و کاهش خطر بیماریهای قلبی کمک میکند.
کوهنوردی برای بیماران قلبی
کوهنوردی بهعنوان یک فعالیت فیزیکی میتواند مزایای زیادی برای سلامتی داشته باشد، اما برای بیماران قلبی، این فعالیت نیاز به احتیاط و مشاوره با پزشک دارد. اگر شما یا فردی که میشناسید به بیماری قلبی مبتلا هستید و قصد کوهنوردی دارید، نکات زیر را در نظر بگیرید:
قبل از شروع هر فعالیت فیزیکی جدید، به ویژه کوهنوردی، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک میتواند براساس وضعیت قلبی شما توصیههای مناسب ارائه دهد.
مسیرهای ساده و با شیب ملایم انتخاب کنید. از انتخاب مسیرهای طولانی و دشوار خودداری کنید.
از کفشهای مناسب و لباسهای راحت استفاده کنید در تابستان لباس های مخصوص این فصل همچون تیشرت تنفسی، کلاه کاپ دو رنگ و … به همراه داشته باشید و در فصل زمستان شلوار های بادگیر و کاپشن پر استفاده کنید. همراه داشتن تجهیزات مناسب مانند چوب کوهنوردی، آب و مواد غذایی انرژیزا ضروری است.
به تنفس خود دقت کنید و هرگاه احساس کردید که نفس کشیدن دشوار میشود، بلافاصله استراحت کنید.
با سرعت مناسب حرکت کنید و از تلاش برای رسیدن به هدف در زمان کوتاه پرهیز کنید. اگر نیاز به استراحت دارید، بدون تردید توقف کنید.
بدن را هیدراته نگه دارید و مرتباً آب بنوشید تا از کاهش آب بدن جلوگیری کنید.
اگر هرگونه درد در ناحیه قفسه سینه، تنگی نفس شدید، سرگیجه یا تهوع احساس کردید، بلافاصله فعالیت را متوقف کرده و درخواست کمک کنید.
کوهنوردی برای بیماران قلبی خطرناک است؟
فواید کوهنوردی برای قلب بسیار زیاد است اما دلایل اصلی که کوهنوردی میتواند برای بیماران قلبی خطرناک باشد عبارتند از:
کوهنوردی به دلیل نیاز به بالا رفتن از سطوح شیبدار، فشار زیادی به قلب وارد میکند. این میتواند برای افرادی که قلب ضعیفی دارند یا به بیماریهای قلبی مبتلا هستند، خطرناک باشد.
با افزایش ارتفاع، غلظت اکسیژن کاهش مییابد. این مسئله میتواند برای بیمارانی که قلب آنها به درستی کار نمیکند، مشکلاتی ایجاد کند و منجر به تشدید علائم مانند تنگی نفس یا درد قفسه سینه شود.
در کوهستانها، دما و فشار هوا میتواند به سرعت تغییر کند. این تغییرات میتواند بر عملکرد قلب اثر منفی بگذارد و برای بیماران قلبی خطرناک باشد.
برخی از بیماران قلبی در مواجهه با شرایط سخت یا ناآشنا دچار اضطراب میشوند. این اضطراب میتواند فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهد و خطر حمله قلبی را افزایش دهد. کوهنوردی بعد از استنت گذاری نیز اصلا توصیه نمی شود.
کوهنوردی بعد از استنت گذاری
ورزش کوهنوردی برای بیماران قلبی ممکن است مشکلاتی ایجاد کند و بهتر است بعد از استنت گذاری مدت زمانی کوهنوردی را به تعویق بیاندازید. در واقع کوهنوردی بعد از استنتگذاری میتواند امکانپذیر باشد، اما نیاز به رعایت اصول خاصی دارد تا از بروز هرگونه عوارض جدی جلوگیری شود. استنتگذاری معمولاً برای باز نگه داشتن عروق کرونری (عروق قلبی) که دچار تنگی یا انسداد شدهاند، انجام میشود. پس از این عمل، بیماران باید با دقت بیشتری فعالیتهای بدنی خود را مدیریت کنند.
- قبل از شروع کوهنوردی یا هر فعالیت فیزیکی شدید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
- پزشک ممکن است انجام برخی آزمایشها مانند تست ورزش (تست استرس) را توصیه کند تا از توانایی قلب شما برای انجام فعالیتهای شدید اطمینان حاصل کند.
- کوهنوردی بعد از استنت گذاری آن هم بلافاصله توصیه نمیشود. معمولاً باید چند هفته تا چند ماه صبر کنید تا عروق و قلب بهبود یابند و وضعیت جسمانی شما به حالت پایدار بازگردد.
- زمان مناسب برای شروع فعالیتهای فیزیکی بسته به وضعیت بیمار و توصیه پزشک متفاوت است.
- با فعالیتهای سبک و شدت کم شروع کنید. ابتدا پیادهروی در مسیرهای هموار و بدون شیب را انجام دهید و سپس به تدریج شدت فعالیت را افزایش دهید.
- اگر در حین کوهنوردی علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه یا ضعف شدید احساس کردید، فوراً فعالیت را متوقف کنید و استراحت کنید.
- استفاده از دستگاههای مانیتورینگ ضربان قلب میتواند به شما کمک کند تا وضعیت قلب خود را در حین فعالیت کنترل کنید.
- داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده است، مانند داروهای رقیقکننده خون یا داروهای کاهشدهنده فشار خون، باید به موقع و طبق دستور مصرف شوند.
- همراه داشتن داروهای ضروری مانند نیتروگلیسیرین (برای کاهش درد قفسه سینه) در حین کوهنوردی الزامی است.
- بهتر است در هنگام کوهنوردی تنها نباشید و یک همراه داشته باشید.
- مسیرهای کوتاه، امن و با شیب کم را برای کوهنوردی انتخاب کنید.
جمعبندی
کوهنوردی برای بیماران قلبی، با وجود خطرات بالقوه، میتواند به عنوان یک فعالیت مفید و لذتبخش در نظر گرفته شود، مشروط بر اینکه با احتیاط و با در نظر گرفتن شرایط خاص هر فرد انجام شود. مشاوره با پزشک پیش از شروع، انتخاب مسیرهای مناسب، شروع تدریجی و نظارت دقیق بر وضعیت جسمانی از جمله اقدامات ضروری هستند. با رعایت این نکات، بیماران قلبی میتوانند از فواید کوهنوردی برای قلب بهرهمند شوند و بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کنند.
لازم به ذکر است که کوهنوردی پس از استنتگذاری با رعایت نکات ایمنی و تحت نظر پزشک میتواند ایمن باشد. مهم است که به وضعیت بدنی خود توجه داشته باشید و فعالیتها را به تدریج افزایش دهید. هرگز بدون مشورت با پزشک خود فعالیتهای شدید را آغاز نکنید.
سوالات متداول
آیا تغییرات ارتفاع و کوهنوردی بعد از استنت گذاری میتواند برای بیماران قلبی خطرناک باشد؟
بله، کوهنوردی برای بیماران قلبی در ارتفاع میتواند باعث کاهش اکسیژن و فشار بر قلب شود. بیماران قلبی باید از کوهنوردی در ارتفاعات بالا و مسیرهای شیبدار خودداری کنند، مگر اینکه پزشک به آنها اجازه دهد.
آیا رژیم غذایی خاصی برای بیماران قلبی قبل از کوهنوردی توصیه میشود؟
بله، بیماران قلبی باید از یک رژیم غذایی متعادل و سالم پیروی کنند که شامل غذاهای کمچرب و کمنمک باشد. خوردن وعدههای غذایی سبک قبل از کوهنوردی و نوشیدن آب کافی بسیار مهم است. مصرف مواد غذایی انرژیزا مانند میوهها و آجیل نیز میتواند مفید باشد.
آیا کوهنوردی به طور منظم میتواند به بهبود وضعیت قلبی کمک کند؟
بله، اگر به طور منظم و با رعایت نکات ایمنی انجام شود، کوهنوردی برای بیماران قلبی به بهبود عملکرد قلب، کاهش فشار خون، کاهش استرس و بهبود کلی سلامت قلب و عروق کمک می کند.